یک ماده بسیار قدیمی که مصریها و رومیها از آن استفاده میکردند، آجری شکل یا قالبگیری شده از خاک رس خمیر شده، خشک شده یا پخته شده، میتواند بهخوبی جایگزین سنگ شود.
از اواخر قرن هجدهم، این ماده در معماری کبک با ورود بریتانیایی ها که در میان آنها سنت ساختن با آجر بسیار گسترده تر از فرانسوی ها بود، وارد عمل شد.
در ایران نیز آجر سفال 15*20 اصفهان در ابتدا به صورت سنتی تولید می شد.
در قرن نوزدهم، بخش خوبی از آجرهایی که قرار بود ساخته شوند، ابتدا از جزایر بریتانیا وارد شدند و بهویژه به عنوان بالاست برای تثبیت کشتیهای بلندی که برای ذخیرهسازی چوب به کبک میآمدند استفاده میشدند.
این سنگ تراشی اخرایی بژ به نام آجر اسکاتلندی که در بندر فروخته می شود، هنوز چندین خانه را در کبک قدیم و نواحی مجاور زینت می دهد، که خالی از لطف نیست که کمی هوای انگلیسی به شهر بدهد.
به سرعت، در مواجهه با محبوبیت این ماده آسان برای مونتاژ، آجرپزی های محلی جدید ظاهر شدند و روش های سنتی تولید را با فرآیندهای صنعتی جایگزین کردند.
آجر قرمز رنگ پس از آن رایج ترین می شود.
کانال های ماسه سنگی، سفالی و کاشی های سفالی از دیگر محصولات ساختمانی مشابه هستند که با قالب گیری ساخته می شوند.
آجر سفالی با رنگهای طبیعی مختلف از زرد اخرایی تا قهوهای تیره و تمام سایههای قرمز، هم برای سازههای سنگتراشی عظیم (دیوارهای جامد از چند ردیف آجر) و هم برای پوشش ساختمانها با قاب چوبی (یک ردیف آجری) استفاده میشود.
چیدمان، تناوب یا چیدمان آجرها در برانکارد (سمت بلند آجر) یا هدر (سمت کوتاه آجر) که با استفاده از ملات به هم متصل شده اند، می تواند الگوهای مختلفی به نام لوازم خانگی (معمول، انگلیسی، فلاندری و غیره) ایجاد کند.
اگرچه آجر اعتباری مشابه سنگ ندارد، اما آجر به لطف خواص زینتی خود به تدریج حروف نجیب خود را به دست می آورد تا در دوران ویکتوریا به اوج خود برسد.
در واقع، استعداد سنگتراشان و آجرکاریها این امکان را فراهم میآورد که با مجسمهسازی واقعی نماهای زینتی، استادانهترین کارها را انجام دهند.